Vay be, herkes döktürmüş yine. Konuyu ne zaman görsem sanki ilk defa e-ticarete başladığım günler geliyor aklıma, o bitmeyen karın ağrısı… Forumun demirbaşı oldu artık bu “Arkadaşlar, bir site kurmak ne kadara mal olur?” sorusu. Gençler bu soruyu sormadan önce bir durup düşünmüyor ki bu iş sadece tema al, ürün yükle değil.
Herkes yazılım, reklam, fotoğraf demiş, hepsi de doğru. Ama kimse işin en sıkıcı ama en baş ağrıtan kısmından bahsetmemiş: Bürokrasiden!
O sitenin altına koyduğunuz ‘Mesafeli Satış Sözleşmesi’, ‘KVKK Aydınlatma Metni’ falan var ya… Onları internetten kopyala yapıştır yapınca oluyor mu sanıyorsunuz? Yarın bir gün uyanık bir müşteri sizi avukatıyla muhatap ettiğinde o kopyala yapıştır metinler sizi kurtarmaz. İşini bilen bir avukata o metinleri hazırlatmanın bile bir maliyeti var. Bunu bütçeye yazan gördünüz mü hiç?
Bir de şu e-fatura, e-arşiv olayı var. Şirketi kurdun, tamam. Ee, kestiğin her faturayı maliyeye nasıl bildireceksin? Ya bir entegratör firmayla anlaşıp her ay/yıl para bayılacaksın ya da devletin portalından tek tek uğraşacaksın ki o da ayrı bir zaman kaybı. Yani bir maliyet kalemi daha. Kimse bahsetmez ama en büyük giderler bu görünmeyen, sıkıcı kalemlerdir zaten.
Demem o ki, bu işe girerken sadece dükkanı açmayı değil, o dükkanın vergisini, ruhsatını, yasal zorunluluklarını da hesaba katın. Yoksa o ‘ucuza getirdim’ dediğiniz site, bir maliye denetlemesinde size pahalıya patlar. Benden söylemesi.